Effect
Farmacodynamica
Allopurinol is een structureel analoog van de natuurlijke purine base, hypoxanthine. Na inname wordt allopurinol in de lever gemetaboliseerd tot zijn actieve metaboliet, oxypurinol (alloxanthine), dat werkt als een remmer van het enzym xanthine oxidase. Xanthine oxidase zorgt voor de fysiologische afbraak van de purinebasen adenine en guanine tot urinezuur. In sommige gevallen kan dit proces worden geïntensiveerd, bijvoorbeeld bij mensen met een tumoraandoening of mensen met een familiegeschiedenis van jicht. Als gevolg daarvan stijgt het urinezuurgehalte in het bloed te sterk en vormen zich afzettingen van urinezuurkristallen in de gewrichten van de getroffen persoon. Allopurinol verhindert de omzetting van xanthine in urinezuur, waardoor meer xanthine door de nieren wordt uitgescheiden en het urinezuurgehalte daalt.
Farmacokinetica
Dit geneesmiddel wordt voor ongeveer 90 % geabsorbeerd uit het maagdarmkanaal. De maximale plasmaspiegel wordt gewoonlijk na 1,5 uur bereikt. De plasma-eiwitbinding is uiterst gering en kan derhalve worden verwaarloosd. Allopurinol wordt snel gemetaboliseerd tot het overeenkomstige xanthine-analogon, oxipurinol (alloxanthine), dat ook een remmer is van het enzym xanthine-oxidase. Allopurinol en oxypurinol worden omgezet in hun respectieve ribonucleotiden via de "purine salvage pathway" en uitgescheiden. Ongeveer 80 % van oraal ingenomen allopurinol (en metabolieten) wordt in de urine uitgescheiden. Ongeveer 20% van de ingenomen allopurinol wordt in de feces uitgescheiden.
Drug interacties
Er zijn veel interacties tussen geneesmiddelen bij het gebruik van allopurinol.
- Azathioprine en 6-mercaptopurine: Azathioprine wordt gemetaboliseerd tot 6-mercaptopurine, dat op zijn beurt wordt geïnactiveerd door de werking van xanthine-oxidase - het doelwit van allopurinol. De gelijktijdige toediening van allopurinol met een van deze geneesmiddelen in de normale dosis leidt tot een overdosis van beide geneesmiddelen. Daarom mag slechts een kwart van de gebruikelijke dosis 6-mercaptopurine of azathioprine worden gegeven.
- Didanosine: De Cmax- en AUC-waarden van plasmadidanosine werden ongeveer verdubbeld bij gelijktijdige behandeling met allopurinol. Gelijktijdig gebruik wordt daarom niet aanbevolen. Indien gelijktijdig gebruik noodzakelijk is, moet de dosis worden verlaagd en moet de patiënt nauwlettend worden gevolgd.
Allopurinol kan ook de activiteit of de halfwaardetijd van de volgende geneesmiddelen verhogen, in volgorde van ernst en veiligheid van de interactie:
- Ciclosporine
- Cumarin anticoagulantia, zoals warfarine
- Vidarabine
- Chloorpropamide
- Fenytoïne
- Theofylline
- Cyclofosfamide
- Doxorubicine
- Bleomycine
- Procarbazine
- Mechlorethamine
Gelijktijdige toediening van de volgende geneesmiddelen kan de werkzaamheid van allopurinol verminderen of de halfwaardetijd verkorten:[9]
- Salicylaten en geneesmiddelen die de afscheiding van urinezuur verhogen.
- Furosemide
Gelijktijdige toediening van de volgende geneesmiddelen kan overgevoeligheidsreacties of huiduitslag veroorzaken:
- Ampicilline en amoxicilline
- Diuretica, vooral thiaziden, vooral bij nierinsufficiëntie
- ACE-remmers