Diabetes mellitus:
Diabetes mellitus, ook bekend als "suikerziekte", beschrijft een groep stofwisselingsziekten met hyperglykemie (d.w.z. een te hoog bloedsuikergehalte) als medische bevindingen. De ziekte wordt over het algemeen in vier typen ingedeeld:
- Diabetes type 1: verstoring van de insulinesecretie doordat de alvleesklier te weinig of geen insuline produceert. Een bijzondere vorm van auto-immuun diabetes bij volwassenen is LADA (Late onset Autoimmunity Diabetes in the Adult).
- Diabetes type 2: de werking van insuline in de menselijke lichaamscellen is verstoord. Ongeveer 90 % van de getroffen personen heeft deze vorm van diabetes.
- Andere specifieke vormen van diabetes:Hieronder vallen hyperglykemie als gevolg van een storing in de endocriene organen, een chemische oorzaak door geneesmiddelen, genetische defecten in de insulineproductie of -werking en andere genetische aandoeningen, infecties en zeldzame vormen van auto-immuungemedieerde diabetes.
- Zwangerschapsdiabetes:stoornis in het gebruik van glucose die zich tijdens de zwangerschapsperiode voordoet en als diabetes wordt gediagnosticeerd. Ongeveer 4-5% van de zwangere vrouwen wordt getroffen.
Aangezien het aantal prevalente diabetici van type 2 op jonge leeftijd toeneemt, is een beter inzicht in de redenen voor een hoog risico bijzonder belangrijk om het risico op dergelijke diabetes te verminderen. Een bepalende factor voor insulineresistentie en vervolgens een eerste aanwijzing voor diabetes type 2 is de zogenaamde HOMA-index (d.w.z. homeostatic model assessment).
Mogelijk slaaptekort bij basisschoolleerlingen:
De evaluaties van het onderzoeksteam van de St. George University in Londen laten een lichte stijging van deze HOMA-index zien, reeds op lagere-schoolleeftijd. Een mogelijke risicofactor hiervoor zou slaaptekort kunnen zijn; omdat de onderzoekers van de studie de slaapduur van het onderzochte CHASE-cohort(d.w.z. Child Heart and Health Study in Engeland) in verband brachten met de HOMA-index en de nuchtere bloedglucose en een mogelijke correlatie analyseerden.
CHASE-studie:
Het CHASE-cohort omvatte meer dan 4500 basisschoolleerlingen (uit 200 schoolomgevingen) in de leeftijd van 9 tot 10 jaar. Zij verstrekten diverse gegevens om mogelijke risicofactoren voor toekomstige cardiometabole ziekten af te leiden, waaronder nuchtere bloedmonsters. De insulineconcentratie in het lichaam en de bloedsuiker worden bepaald, waardoor het mogelijk wordt de HOMA-index te bepalen. Daarnaast waren ook gegevens over de lichaamssamenstelling en zelfgerapporteerde waarden over de slaaptijd en het wakker worden tijdens schooldagen bekend.
Terwijl leerlingen in het basisonderwijs gemiddeld 10-11 uur per dag sliepen, lag de gemiddelde slaapduur in het CHASE-cohort rond de 10,5 uur, maar het bereik was 8-12 uur. Volgens de analyse van de studie werden ongunstige onderzoeksscores aangetroffen bij de kinderen die een kortere slaapduur registreerden.
Hoewel de slaapduur bij volwassenen stabiel is, blijkt uit recente studies dat de gemiddelde slaapduur bij zowel kinderen als volwassenen in de afgelopen 15 jaar met 0,73 minuten per jaar is afgenomen. De algemene gevolgen in verband met de lichamelijke gezondheid moeten nog in detail worden bestudeerd - de studie die in het tijdschrift Pediatrics is gepubliceerd, richtte zich echter op de risicocorrelatie met diabetes type 2 tijdens de kinderjaren.
Resultaten:
Volgens onderzoekers kan elk extra uur slaap de HOMA-index met 2,9% verbeteren. De bloedglucose (van de kinderen) werd echter in het normale bereik gehouden door een verhoogde insulinesecretie. Daarom was het effect van te weinig slaap op de bloedsuikerspiegel met 0,24 % niet significant.
Maar de onderzoekers vermelden een mogelijk verhoogd risico op diabetes op lange termijn - omdat insulineresistentie niveaus in de kindertijd al een effect op diabetes type 2 risico over een periode van 10 jaar toonden, volgens onderzoekers in eerdere studies. De transversale studie kan hiervoor geen exacte oorzaak geven, maar de onderzoekers vermelden dat een toename van het lichaamsgewicht een mogelijke rol zou kunnen spelen. Eerdere studies hebben immers reeds een verband aangetoond tussen slaaptekort en verstoring van de neuro-endocriene eetlustregeling bij volwassenen. Elk uur korter slapen werd in verband gebracht met een toename van de BMI met 0,19 kg/m2.
Conclusie:
Met behulp van het CHASE-cohort van basisschoolleerlingen toonde deze transversale studie aan dat er een verband mogelijk is tussen de slaapduur en het risico op type 2-diabetes bij kinderen. Er zijn echter verdere interventiestudies nodig om de precieze causaliteit van dit mogelijke verband aan te tonen. Als de voorlopige resultaten waar blijken te zijn, zou een eenvoudige strategie voor vroegtijdige preventie van type 2-diabetes kunnen worden vastgesteld.